Манастир Св. Архангели – Царева Чешма – врв Гороглед + Мечкин Лук

Свети Архангели Михаил и Гаврил (позната и како Свети Архангели) – главна и единствена манастирска црква на Кучевишкиот манастир во скопското село Кучевиште. Црквата, заедно со целиот манастирски комплекс, е прогласена за споменик на културата на Македонија. Црквата се наоѓа во средишниот дел на манастирот, кој е сместен два километри северно од селото Кучевиште во живописната клисура на Кучевишка Река. Историските податоци навестуваат дека црквата веројатно е изградена во втората половина на XIV век. Сепак, нема посигурни историски извори што би го укажале времето на градење на црквата. Народните кажувања се дека црквата била подигната во времето на Крале Марко. Научните факти укажуваат на тоа дека црквата била подигната во периодот помеѓу Маричката (1371) и Косовската битка (1389).

Мечкин лук или Сремуш: приказната вели дека кога мечката се буди од зимскиот сон, прво бара мечкин лук во шумата за да си ги исчисти цревата и да се регенерира по месеци хибернација, па дури потоа бара друга храна. Ова повеќегодишно растение расте во засенчените шуми и покрај реките во пролет, како Латинското име ѝ е Allium ursinum, а позната е и како див лук, дрво лук, мечкин праз. Кај нас се бере во дивина, но се предупредуваат луѓето дека поради сличноста со отровни растенија како што се момина солза или Colchicum autumnale.

Најдобро е да се јаде свеж, се користи во разни салати, но и во супи и јадења од зеленчук. Кога се пржи, губи најмногу од својата острина. Оваа билка е богата со растителни протеини, корисни аминокиселини, како и разни витамини. Поради високата содржина на витамин Ц – околу 100 mg на 100 g свежи листови, и фитонциди (природни антибиотици), се смета за антивирусно растение. Мечкиниот лук содржи и витамини од групата Б, провитамин А (бета-каротен) и минерални соли кои одржуваат киселинско-базна рамнотежа во телото, го нормализира метаболизмот на водата и солта и се корисни за ендокриниот, нервниот и дигестивниот систем. Ова растение содржи и калциум, калиум, железо и јод. Експертите велат дека ова растение ги чисти крвните садови, го намалува холестеролот и го нормализира крвниот притисок. Треба да го консумираат оние кои страдаат од пролетен недостаток на витамини и слаб апетит. Одлично е за подобрување на работата на цревата, а листовите имаат антивоспалителни својства.

Извор: Wikipedia

Доколку сепак се одлучите да наберете од ова лековито растение на почетокот на пролетта, еве неколку совети како да направите разлика помеѓу Мечкин лук (Allium ursinum) и отровната варијанта Момина солза (Convallaria majalis).

Кога цветаат лесно е да се разликуваат двете растенија. Додека цветовите на двете растенија се бели, тие лесно се разликуваат. Мечкиниот лук поседува групиран глобус од бели цветови на крајот на исправеното стебло, додека момината солза има навалени цветови во облик на ѕвонче распоредени по стеблото.

Само кога двете билки имаат лисја, но ниту едно цвеќе, двете изгледаат слично.

Сепак, постојат разлики.

Мечкин лук (Allium ursinum) – десно, и отровната варијанта Момина солза (Convallaria majalis) – лево.

Прво, лисјата на Мечкиниот лук излегуваат поединечно во основата на растението, додека кај Момината солза има два (или три) лисја на истото стебло:

Споредете го распоредот на листовите на Момина солза (лево) и Мечкин лук (десно). Момината солза има два или три листови по растение на стеблото, додека лисјата на Мечкиниот лук излегуваат поединечно во основата на растението.

Исто така, при блиска проверка, структурата на листовите е различна. Одблиску на долната страна на листовите на Момината солза (лево) и Мечкиниот лук (десно) покажува разлика во структурата и површинската текстура на листовите.

Најочигледната разлика, сепак, не е визуелна; мирисна е. Односно, листовите на Мечкиниот лук, Allium ursinum, силно мирисаат на лук. Листовите на Момината солза, Convallaria majalis воопшто не мирисаат на лук или кромид.

Значи, сè додека не се потпирате само на вашето чувство за вид, не треба да ја помешате Момината солза со Мечкиниот лук или со други членови на родот Алиум. Вклучувањето на вашето сетило за мирис ви овозможува лесно да ја разликувате: отфрлете ги сите лисја што личат на Мечкин лук, но не мирисаат на лук/кромид кога се згмечени.

Забелешка: Доколку згмечите листови на Момина солза истото може да предизвика дерматитис, па затоа би било добро да ги миете рацете со сапун и вода ако ги згмечите овие лисја за да ги помирисате.

Дисклејмер: Најбезбедниот начин да научите за дивите растенија што се јадат е некој кој веќе има знаење да ви го покаже лично. Секое барање храна што го правите сами е на ваш сопствен ризик.