Тунелен шатор, куполен шатор или геодет? За која намена да биде новиот шатор? Каков воден столб треба да има? И што треба да се земе предвид кога станува збор за материјалот на надворешниот ѕид на шаторот? Објаснуваме кои шатори се вистинските за планинарење, трекинг или високи алпски експедиции.
Ретко која друга опрема бара толку многу размислување пред да ја купите како шатор. Важно е да се најде добар компромис помеѓу големината, удобноста, тежината и цената. Таму се крие лошата вест: изборот на шатор е секогаш компромис. Но, добрата вест е дека ако инвестирате малку време во вашиот избор, не е ракетна наука да најдете шатор што ги задоволува вашите потреби.
Уште поважно е да се знаат предностите и недостатоците на различните конструкции на шатори и својствата на употребените материјали. Во која област и во кое време од годината ќе се одржи турата или каде најчесто го поминувате најголемиот дел од вашето време надвор? Каква улога играат големината и тежината на пакувањето? Колку е голема потребата за простор?
- Областа на примена на вашиот нов шатор
Планинска обиколка, експедиција, тропски предели, влажни региони, сушни региони, зимски трекинг итн.: Првото прашање при купување шатор е секогаш исто: За каде ми треба шаторот? Бидејќи од тоа зависи типот на конструкција на шатор.
Шатори за планинарска тура
Конструкциите со куполи се идеални овде бидејќи бараат помалку простор. Поради самостојната конструкција, одлично се справуваат со камени и цврсти површини.
Шатори за високогорски тури (на пр. на експедиции): високите снежни оптоварувања и бурното време се областите на примена за стабилни геодет шатори. Ако тежината и минималниот отпечаток играат одлучувачка улога, можете да размислите и за користење шатори со еден ѕид, таканаречени едноѕидни шатори, со надворешен шатор што дише.
Шатори за топли региони (на пр. јужна Европа): лесните материјали направени од мрежа (текстилна ткаенина од мрежа пропустлива за воздух), јазот помеѓу надворешниот шатор и земјата обезбедуваат добра вентилација. Практичен е самостоен внатрешен шатор, кој потоа служи само како заштита од инсекти. Ова е пријатен начин да се преброди топлата летна ноќ.
Ладни, дождливи региони (како Северна Европа): Поврзаните внатрешни и надворешни шатори гарантираат брзо, некомплицирано подигање. Цврстите материјали, доволно точки за прицврстување, внатрешен шатор отпорен на ветер и надворешниот шатор што се протега до земјата значат дека може да се издржат дури и сериозни ветрови и дождови. Практични се големите предворје, како оние што се наоѓаат во тунелските шатори.
Зимски трекинг, на пример, во Скандинавија: Типичен предел за тунелски шатори. Многу робусни материјали, ткаенини и шипки се исто така неопходни. Отвори што се затвораат и надворешен шатор што се спушта надолу, можеби дури и снежни перничиња (што ги покриваат отворите кон земјата) го блокираат одливот на снег. Исто така, прилично важен дел кај овој вид на шатори е можноста на монтажа на истите со помош на ракавици (структура, патенти, вентилации). Големите предворје за готвење се апсолутно неопходни при неповолни временски услови.
Ултралесен трекинг: Ако сакате да заштедите тежина, треба да користите необични конструкции – на пример шатори со еден ѕид. Шаторските шипки често се заменуваат со трекинг стапчиња, а внатрешните шатори честопати исодтануваат. За искусни планинари, можни се и сериозни трекинг тури без да се жртвува удобноста. Тука припаѓаат и бајк-пекинг шаторите каде тежината и волуменот се одлучувачки.
Outwell Ashwood – Тунелски шатор
Salewa Alpine Lodge – Куполен шатор
- Различни форми на шатори
Така, сега имате груба ориентација за тоа кои конструкции од шатори се во основа погодни за вас. Овие конструкции се подетално објаснети подолу.
Тунелски шатори
Најмалку две паралелни полукружни жипки ја формираат конструкцијата на тунелските шатори. Поради стрмно растечките ѕидови, тие нудат најдобар сооднос простор/тежина. Особено за луѓето повисоки од два метри, тие честопати ја нудат единствената можност за соодветен шатор за трекинг.
За монтажа / расклопување на истите потребно е неверојатно малку време. Во повеќето случаи, внатрешниот и надворешниот шатор се споени. За разлика од другите конструкции, шипките може дасе раздвојат и спакуваат во значително помал волумен. Надолжно и добро закотвени, овие конструкции се многу стабилни. Недостаток, сепак, се 4-6 закотвувачки точки што ви се потребни барем за поставување. Ова го отежнува брзото поместување на шаторот што е поставен. Поради релативно големите површини со ткаенина, може да биде доста гласно и во шаторот при ветровити временски услови.
Куполни и геодетски шатори
Во случај на куполните шатори, столбовите се вкрстуваат барем еднаш, во случајот со геодет шаторите барем неколку пати. Ова резултира со главно слободна конструкција, која исто така може да се помести без проблеми при склопувањето. Предност на многу каменито тло. Меѓутоа, при ветровити временски услови, овие структури мора да бидат добро закотвени. Само фиксирање на аглите често не е доволно. Тие се особено погодни за региони со променливи ветрови. Благодарение на вкрстените столбови, тие можат да издржат значително поголеми снежни оптоварувања од, на пример, тунелските шатори. Недостаток на двата вида е поголемата тежина поради поголемата пропорција на шипки и полошата употреба на просторот.
Шатори со централна кровна рамка и иглу
Иако со векови се на пазарот, овие шатори неодамна доживеаја ренесанса во потрагата по полесна опрема. Причината е едноставна: потребен ви е само средишен столб. Овие типови често немаат внатрешен шатор, што дополнително ја намалува тежината. Стабилна површина што им нуди на точките за закотвување доволно поддршка е важна за стабилноста.
The North Face 2-meter Dome – Геодет
Sea-to-summit Alto tr2 – Шатор со централна кровна рамка
- Материјали за шатори
Материјалите на шаторот се состојат од неколку координирани компоненти, кои се различни во зависност од намената. Од надворешниот слој до шаторскиот колче, постојат мноштво можни комбинации. Исто така, важно е да знаете како да ги поправите шипките или дупката во ѕидот на шаторот во итен случај.
Најлон наспроти полиестер како ѕид од шатор
Најлон и полиестерски ткаенини главно се користат за надворешните материјали за шатори.
- Најлон (полиамид) има висока отпорност на кинење и триење и висока еластичност. За дополнително зголемување на отпорот на кинење обично се користи најлон Ripstop со плетени навои за зајакнување. Недостаток е апсорпцијата на влага и поврзаното истегнување кога е влажно.
- Полиестер има помала отпорност на кинење од најлон. Користените ткаенини се потешки и релативно непроѕирни. Сепак, поради неговата мала апсорпција на вода, полиестерот се протега помалку од најлон.
Ѕидот на шаторот: облоги за заштита од временски услови
Најлон и полиестер мора да бидат обложени за да бидат водоотпорни. Висококвалитетните шатори користат полиуретански или силиконски премази.
- Полиуретанските премази (PU) постигнуваат многу високо ниво на водоотпорност. Вредностите од 3.000 – 5.000 милиметри воден столб на надворешните ткаенини и 5.000 – 10.000 милиметри на подот се норма. Облогата останува флексибилна при ниски температури и нуди можност за фабричко запечатување на шевовите со лента. PU облогите се нанесуваат во еден слој и малку ја ослабуваат основната ткаенина. Најмногу се користи во поевтини шатори и како подна облога. Облогата старее побрзо од висококвалитетните силиконски премази.
- Силиконските облоги се многу издржливи, значително ја зголемуваат отпорноста на УВ и отпорноста на кинење. Можни се дополнителни вредности на кинење до 18 kg. Недостатоци се ниската отпорност на абење и недостатокот на опција за фабрички запечатени шевови. Вредностите за водениот столб се помеѓу 1.500 и 3.000 mm.
Памучните шатори се необложени. Ткаенината може да дозволи водената пареа да помине и на тој начин нуди многу попријатна клима внатре. Кога врне, памукот отекува, ги затвора отворените пори и се запечатува. Во овој случај, природните карактериските на памукот се во голема предност.
Шипки, нема шатор без потпори
Во шаторите за пешачење, лесните, флексибилни и брзо поправливи фиберглас шипки ги заменија тешките шипки од алуминиум или легури. Нумерирањето 7006 или 7075 го означува типот на легура одговорна за јачината. Кратенките T6 или T9 го означуваат типот на термичка обработка што има големо влијание врз еластичноста. Челичните столбови се користат во големи семејни шатори со голема тежина и голема површина изложена на ветер. Само тие гарантираат доволна стабилност при тешки товари.
Воден столб, колку е отпорен шаторот од дожд?
За да се одреди водоотпорноста, предметната ткаенина се протега преку цилиндричен мерен уред и притисокот на водата се зголемува додека капките вода не ја притиснат ткаенината.
Прашањето за висината на водениот столб се појавува повторно и повторно во консултациите. Важноста на водениот столб во надворешниот шатор е помала од очекуваното. Многу висококвалитетните ткаенини обложени со силикон имаат значително помали вредности од ткаенините обложени со PU. Она што е важно е квалитетот на облогата, неговата долговечност и добрата импрегнација за да се спречи натопување на надворешниот материјал. Од вредност од околу 1.300 милилитри, ткаенината се смета за водоотпорна во Германија. Кога станува збор за материјалот на подот, вие сте на безбедна страна со вредности над 5.000 милиметри. Поради повисоките оптоварувања, барањата непропустливост кај шаторките подови се повисоки.
Водоотпорност на шевовите, колку е непропустлив шевот на шаторот?
Како материјал за шиење се користи полиестерски конец обложен со памук, кој отекува кога е влажен и е наменет да го запечати шевот.
Во случај на шатори обложени со PU, на спојот се нанесува и лента одвнатре, што гарантира апсолутна водоотпорност. За разлика од шаторите обложени со силикон, бидејќи тука не е возможно лепење со лента, неколку капки вода можат да поминат низ спијот. Ако сакате да го спречите тоа, нема да можете да избегнете последователно запечатување со заптивка за шевови McNett.
Кондензацијата често се потценува
Ако се појават капки на внатрешната страна на надворешниот шатор, причината може да биде и кондензација. Дали кампот е на ливада, дали беше влажно и студено во текот на ноќта, дали многу готвивте во шаторот, дали вентилациските отвори се затворени? Причината не може секогаш јасно да се идентификува. Во зависност од областа на употреба, шаторот треба да има опции за вентилација за да се спречи тоа. Памучните шатори, каде водената пареа може да се транспортира и преку ткаенината, имаат значително помалку од овие проблеми.
Шаторски колчиња за цврста подлога
Секој шатор доаѓа со доволен број шаторски колчиња. Во зависност од дестинацијата за патување и очекуваното тло, тие треба да се надополнат под одредени околности.
Универзалните колчиња во форма на Y или V за меко до тврдо тло, нудат доволна површина и држење во мека ливада или шумска почва и се доволно силни за да издржат камења.
Колчињата за шатор со Rockpins: изработени од челик, алуминиум или титаниум се идеални за особено карпести, алпски терени каде понекогаш само храброто закотвување со камења обезбедува стабилност.
Колчињата за песок и за снег нудат најдобро држење дури и на лабава земја благодарение на нивната голема површина. Идеално, тие се закопани како Т-сидра.
- Поправете го шаторот, бидете подготвени во итен случај
Во зависност од видот на облогата на надворешната ткаенина, се користат различни лепила за запечатување и залепување на дупките. Веќе треба да бидете подготвени, инаку ноќта може да стане непријатна.
- Seam-Grip се користи за ткаенини обложени со PU. Ова овозможува шевовите кои протекуваат да се запечатат без никакви проблеми. Во случај на мали дупки од трње или камења, доволно е да се нанесе мала капка на соодветното место за да се запечати.
- Sil-Net, лепило на база на силикон, соодветно се користи за ткаенини обложени со силикон.
- Во случај на оштетување на шипките, препорачливо е да земете ракав за поправка на шаторски шипки: Ова едноставно се турка преку свитканиот сегмент, фиксиран со лента и го прицврстува сегментот.
© turnimedakinisam.mk
